GMP และ HACCP คือ อะไร?

by fatekit | Jul 23, 2025 | ทั่วไป อื่นๆ

GMP และ HACCP คือ อะไร? เรามาทำความรู้จักกันดีกว่า ว่าทั้ง 2 มีความเหมือน และความแตกต่างกันอย่างไร ?

GMP และ HACCP คือ อะไร?

GMP คือ ?

Good Manufacturing Practice หรือ GMP คือ หลักเกณฑ์และกรรมวิธีที่ดีในการผลิตอาหาร เป็นกฏระเบียบ เบื้องต้น ที่สำคัญมากสำหรับการผลิต รวมทั้งควบคุม เพื่อควบคุมให้ผู้ผลิตอาหารปฏิบัติตาม และทำให้สามารถผลิตอาหารได้อย่างปลอดภัย โดยเน้นการป้องกันและกำจัดความเสี่ยง ที่อาจก่อให้เกิดอาหารเป็นพิษ เกิดอันตราย หรือ เกิดความไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค

 GMP เป็นระบบประกันคุณภาพที่มีการปฏิบัติ และพิสูจน์จากกลุ่มนักวิชาการด้านอาหารทั่วโลก แล้วว่าสามารถทำให้อาการเกิดความปลอดภัย เป็นที่ไว้ใจ และเป็นที่ยอมรับจากผู้ซื้อสินค้า หรือผู้บริโภค

หลักการของ GMP จึงครอบคลุมตั้งแต่สถานที่ตั้งของสถานประกอบการ โครงสร้างอาคาร ระบบการผลิตที่ดี มีความปลอดภัย รวมทั้งมีคุณภาพ ตามมาตรฐานทุกขั้นตอน นับจากเริ่มต้นกำหนดแผนการผลิต ระบบควบคุมตั้งแต่วัตถุดิบระหว่างการผลิต ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป การจัดเก็บ การควบคุมคุณภาพ และการขนส่งจรกระทั่งถึงผู้ซื้อสินค้า โดยมีระบบ บันทึกข้อมูล พิจารณา ตรวจสอบ และติดตามคุณภาพของผลิตภัณฑ์ รวมถึง ระบบการจัดการที่ดีในเรื่องสุขอนามัย และสุขลักษณะ (Sanitation and Hygiene) ทั้งนี้ เพื่อให้สินค้าในขั้นตอนสุดท้าย มีคุณภาพ แล้วก็ปลอดภัย เป็นที่มั่นใจเมื่อถึงมือผู้บริโภค และ GMP ยังคงเป็นระบบระบบประกันคุณภาพพื้นฐานก่อนที่จะพัฒนาไปสู่ระบบประกันคุณภาพอื่น ๆ ถัดไป เช่น HACCP (Hazards Analysis and Critical Control Points) และ ISO 9000 อีกด้วย

ที่มา: www.revomed.co.th

HACCP คือ ?

 HACCP หรือ Hazards Analysis and Critical Points คือ ระบบการจัดการประสิทธิภาพ ด้านความปลอดภัย ซึ่งใช้สำหรับควบคุมกระบวนการผลิตให้ได้อาหารที่ปราศจากอันตรายจากเชื้อจุลินทรีย์ สารเคมี และสิ่งเจือปนต่าง ๆ อาทิเช่น เศษแก้ว โลหะ ฯลฯ ปัจจุบัน HACCP นับว่า เป็นมาตรฐานสากลที่ใช้สร้างความเชื่อมั่นในอุตสาหกรรมอาหารทั้งโดยผู้ผลิต และผู้บริโภค และได้รับการยอมรับ อย่างมากมายในปัจจุบัน

ระบบ HACCP มีหลักการ 7 ข้อ ดังต่อไปนี้

1. ดำเนินการวิเคราะห์อันตราย (Conduct a hazards analysis)
2. หาจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม (Determine the Critical Control Point (CCPs))
3. กำหนดค่าวิกฤต (Establish critical Limit (s))
4. กำหนดระบบเพื่อตรวจติดตามการควบคุมจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม (Establish a system to monitor control of the CCP)
5. กำหนดวิธีการแก้ไข เมื่อตรวจพบว่าจุดวิกฤตที่ต้องควบคุมเฉพาะจุดใดจุดหนึ่งไม่อยู่ภายใต้การควบคุม (Establish the corrective action to be taken when monitoring indicates that particular CCP is not under control)
6. กำหนดวิธีการทวนสอบเพื่อยืนยันประสิทธิภาพการดำเนินงานของระบบ HACCP (Establish procedures for verification to confirm that the HACCP system is working effectively)
7. กำหนดวิธีการจัดเก็บเอกสารที่เกี่ยวข้องกับวิธีการปฏิบัติและบันทึกข้อมูลต่าง ๆ ที่เหมาะสมตามหลักการเหล่านี้ และการประยุกต์ใช้ (Establish documentation concerning all procedures and records appropriate to these principles and their application)

https://fi.co.th/article/what-is-gmp-and-haccp/